از مشکلات اساسي آلودگي هوا ناشي از صنايع وجود ذرات معلق است که از دودکش صنايع خارج شده و وارد هوا مي شود. اين مسئله در بسياري از صنايع وجود دارد. سازمان بهداشت جهاني و سازمان حفاظت محيط زيست آمريکا قوانين مربوط به انتشار ذرات معلق را وضع کرده اند لذا صنايع براي مقابله با اين مشکل با وسايل مختلف کنترل واکنش نشان داده اند. يکي از وسايل عمده جمع آوري ذرات معلق که امروزه به کار ميرود رسوب دهنده هاي الکترو استاتيکي است.(ESP يا Electrostatic precipitator)
آنها مي توانند حجم زياد گاز را با محدوده وسيعي از دما هاي ورودي –فشار – حجم غبار و شرايط گاز اسيدي را مهار کرده و ذرات را در محدوده وسيعي از اندازه با راند مان جمع آوري 99% مورد جدا سازي قرار دهند. براي آشنايي با کار رسوب دهنده هاي الکترو استاتيکي بايد چگونگي عملکرد قوانين فيزيکي را در آن بررسي کرد.
◄تئوریي ترسيب
اصولا هر ذره بار مثبت يا منفي داشته و يا مي توان به ان بار مثبت يا منفي داد. چنانچه به تمام ذرات در يک جريان گازي بار منفي داده شود و در مسير حرکت يک جريان گازي يک صفحه متصل به زمين که بار مثبت دارد قرار بگيرد ذرات داراي بار منفي به سمت صفحه داراي بار مثبت حرکت کرده و گرفتار خواهند شد ذرات سريعاً روي صفحه جمع شده و يک لايه غبار را تشکيل می دهند. لايه هاي غبار روي هم انباشته مي شوند تا توسط زدن يک ضربه به صفحه و يا به وسيله شستن صفحه با يک مايع از روي صفحه جدا شوند.
باردار کردن ذرات◄
در هر ESP از الکترودهايي استفاده مي شود که می توانند الکتريسيته را هدايت يا منتقل کنند.يک جريان منفي مستقيم با ولتاژ بالا که داراي تناوب مي باشد به الکترود تخليه متصل مي شود تا يک ميدان الکتريکي منفي را به وجود آورد
اين ميدان به سه ناحيه تقسيم مي شود:
1-قويترين ميدان دقيقاً در مجاورت الکترود تخليه مي باشد
2-ميدان در ناحيه ي بين الکترود هاي تخليه و جمع آوري ضعيف تر است و ناحيه بين الکترودي خوانده مي شود.
3-ضعيف ترين ميدان نزديک الکترود رسوب دهنده است.
- ناحيه اطراف الکترود تخليه جايي است که فرايند باردار کردن ذرات آغاز مي شود.
◄تخليه (توليد الکترون آزاد)
چندين حادثه خيلي سريع در ناحيه کوچکي در اطراف الکترود تخليه رخ مي دهد. ولتاژ اعمال شده افزايش داده مي شود تا يک تخليه را ايجاد نمايد که مي تواند مثل يک نور آبي درخشان در اطراف الکترود مشاهده شود. الکترون هاي آزاد به وجود آمده از ميدان الکتريکي منفي که آنها را دفع مي کند.سريعا مي گريزند و الکترون ها هر چه سريعتر از الکترود تخليه دور مي شوند. اين شتاب گرفتن موجب مي شود که الکترون هاي آزاد دانه به دانه به ملکولهاي گاز برخورد کنند و الکترون ها ي درون ملکولها را از بين ببرند.
به علت نابودي يک الکترون ملکولهاي گاز داراي بار مثبت مي شوند. پس از اين مرحله ملکولهاي گاز يونيزه مي شوند و الکترون هاي آزاد بيشتر و بيشتر يون هاي مثبت فراوان تري به وجود مي آورند.
ملکولهاي گازي داراي بار مثبت به طرف الکترود هاي تخليه منفي عقب کشيده مي شوند. گر چه ملکولها هزاران مرتبه بزرگتر از الکترون هاي کوچک مي باشند و کند حرکت مي کنند اما مي توانند سرعت بگيرند و به طرف الکترود هاي تخليه فلزي کشيده شده و به آن برخورد کنند.
◄ جمع آوري ذره
وقتي يک ذره باردار به الکترود جمع آوري کننده متصل به زمين رسيد بار روي زره فقط تا حدودي تخليه مي شود. بار به آهستگي به صفحه جمع آوري کننده نفوذ مي کند بخشي از بار باقي مي ماند و بر نيرو هاي چسبندگي و پيوستگي بين ملکولي که ذره را بر روي صفحه نگه مي دارد تاثير مي گذارد. اين نيرو هاي چسبندگي موجب مي شوند ذرات به سطوح غير مشابه شان روي يکديگر نگه داشته شوند.
◄حذف ذره
گرد و غباري که در يک ضخامت معين بر الکترود جمع آوري کننده تجمع يافته است بسته به نوع الکترود جمع آوري کننده به وسيله يکي از دو فرايند زير حذف مي شوند
1-در الکترود هاي جمع آوري کننده لوله اي شکل فرايند حذف معمولا بوسيله ي پاشيدن آب انجام مي شود.
2-در الکترود هاي جمع آوري صفحه اي فرايند حذف توسط ضزبه زدن با يک وسيله مکانيکي انجام خواهد گرفت
شکیبا باشید...